Blog: Belang van kennis en training in nieuwe en verre markten

Soms hoor je verhalen van projecten die mislukt zijn en dat is met name zonde omdat glastuinbouw zoals we die in Nederland kennen, wereldwijd wordt gezien als een belangrijke techniek voor het gezond voeden van een groeiende wereldbevolking. De redenen voor het falen van deze projecten kunnen velerlei oorzaken hebben, maar vaak gaat het al mis met de nodige kennisoverdracht in het voor- en natraject. Het ontbreken van een deugdelijk businessplan aan de kant van de investeerder is daar een voorbeeld van in het voortraject.
Meestal is er wel een businessplan, maar wordt er veelal met te optimistische getallen gerekend voor zaken als productiecapaciteit, operationele kosten en verkoopprijzen. Men gebruikt vaak productiegetallen die alleen bij de topbedrijven in Nederland worden gehaald en de prijzen zijn ook meestal niet gerelateerd aan een klant met een echte koopintentie. Zodra de kas gereed is en het eerste product geoogst is, blijkt er in werkelijkheid geen klant voor de hoogwaardige producten te zijn die bereid is een rendabele prijs neer te leggen en blijkt de kwekerij al vanaf het begin verliesgevend en is het tij nog maar moeilijk te keren. Extra belangrijk dus om echt met reële cijfers te werken bij het opstellen van een businessplan.

Een tweede belangrijke reden waarom nieuwe projecten falen of op zijn minst hun volle potentie niet uitnutten is het op tijd starten met zoeken naar gekwalificeerde medewerkers en deze voordat de kwekerij operationeel is een gedegen training te geven. Soms wordt nog wel een teler voor een beginperiode mee verkocht met het project, maar zodra deze kweker weggaat, is de kennis niet duurzaam overgedragen en zakt de productie rap weg naar een bedenkelijk niveau. Het trainen van toekomstige medewerkers is dus zowel nodig op technisch vlak, voor het bedienen en onderhouden van alle apparatuur, op organisatorisch vlak, voor het aansturen van alle medewerkers en tot slot op het teeltvlak, het uitzetten van de teeltstrategie. De kosten van een dergelijke training zijn kostbaar, maar verdienen zich uiteindelijk terug. Een collega in de keten, die zich richt op kennisoverdracht, heeft een in mijn ogen, heel nuttig opleidingsprogramma genaamd "MoniMenTal" opgezet waarmee medewerkers en investeerder er op worden gewezen hoe een moderne kwekerij gemanaged dient te worden. Nadat de toekomstige medewerkers in Nederland hun training hebben gevolgd, gaan zij bij het operationeel worden van de kwekerij terug, gezamenlijk met een junior expert uit Nederland, die daar voor 9 maanden de ogen en oren in het veld is om te beoordelen of de medewerkers het geleerde ook in de praktijk brengen. Een ervaren kweker kijkt op afstand op vaste momenten mee met de junior kweker om zo de resultaten te monitoren. Ondertussen wordt er alle aandacht aan besteedt, dat er de kennis duurzaam wordt overgedragen nadat de junior kweker na 9 maanden weggaat. Het wekelijkse contact met de senior kweker blijft bij Horti-Tech dan nog 2 jaar en 3 maanden doorlopen. Op deze wijze kan een behoorlijke productie gewaarborgd worden. Overigens zouden de eerste algoritmes gebaseerd op autonoom telen hier ook een belangrijke bijdrage aan kunnen leveren.

Een andere initiatief voor investeerders om de kennis te verkrijgen die nodig is voor het succesvol organiseren van tuinbouwprojecten is door het betrekken van ervaren telers uit Nederland, zoals een initiatief van een aantal gerenommeerde Nederlandse tomatenkwekers. De werkwijze van dit initiatief is vergelijkbaar met de eerder genoemde opzet, beide initiatieven richten zich op kennisoverdracht op lange termijn met winstgevende kwekerijen als uitgangspunt.

Bedrijven die zich richten op het ontwerpen en bouwen van tuinbouwprojecten, zoals Horti XS, staan vaak al in een vroeg stadium in contact met de investeerder en zijn dus van nature in de positie en hebben misschien ook wel de verantwoordelijkheid om op het belang van duurzaam inbedden van kennis en het geven trainingen te wijzen en niet onbelangrijk om hier budget voor vrij te maken in de investeringsbegroting en het businessplan. Immers elk gefaald project, is naast de verkwisting van  het geďnvesteerde kapitaal, ook negatieve reclame voor de Nederlandse tuinbouwtoeleveranciers.

Bron: Robert van der Lans