Blog: Tuinbouw is achterop geraakt

Er wordt met veel waardering over de Nederlandse Tuinbouw gesproken. De tuinbouwsector is innovatief, exporteert meer dan 75% van de producten, is energie- en milieubewust, biedt een geweldig scala van gezonde producten, enzovoorts. Dat was allemaal waar, maar inmiddels zijn we achterop geraakt. Kunnen we nog een inhaalslag maken?

Inhaalslag
Per jaar moet circa 450 hectare kassen vervangen worden door nieuwbouw. In de praktijk halen we meestal de helft nog niet. We werken dus met een steeds ouder kassenbestand. Daarnaast ontwikkelen tuinbouwtoeleveranciers steeds meer voor de export er daarmee minder voor de Nederlandse markt. Innovaties worden steeds vaker in het buitenland als eerste toegepast en verder ontwikkeld. Vertical farming bijvoorbeeld vindt vooral in het buitenland plaats.

De consument snakt naar vernieuwing, maar wij blijven in de groente- en fruitsector een zeer smal assortiment aan producten telen. De politiek helpt ook niet mee door CRISPR-Cas onder de wet- en regelgeving van Genetisch gemodificeerd organisme (GMO) te laten vallen.

Ook de automatisering wil niet echt vlotten. De arbeidsproductiviteit stijgt al tientallen jaren niet meer. In de arbeid/omzet-verhouding zit eerder een stijgende dan een dalende lijn. En dit in een tijd dat de rente en energielasten erg laag zijn. Hoe moet het dan als we normale rentetarieven gaan krijgen en hogere energiekosten?

Innovatiekracht
Er is nu veel meer innovatiekracht nodig! Dit begint met het besef dat onze vooruitzichten slecht zijn als we niet blijven innoveren. Om te innoveren, zijn er wel de nodige kwaliteiten nodig. U moet verbanden kunnen leggen tussen niet voor de hand liggende thema's en vraagstukken. U stelt steeds de huidige situatie ter discussie en vraagt zich af waarom we dit zo doen. U observeert situaties en mensen op kansen voor vernieuwing. U experimenteert en komt er zo achter wat wel en niet werkt. En bovenal, u netwerkt. U overlegt met een diverse groep van mensen om tot andere inzichten te komen.

Grootschalige samenwerking kan bovendien helpen om de risico's van innovatie voor de individuele teler te beperken.

We zijn achterop geraakt. Dat betekent dat we moeten inhalen. Dit kost extra inspanning en energie. Het is een zwaar traject, maar nu kan het nog. Straks wellicht niet meer.

Bron: Eric Flinterman