Blog: Viraal gaan

Coronavirussen zoals SARS, MERS en COVID-19 behoren tot de Nidovirales orde. Nidus is latijn voor nest. Nest refereert niet naar het nestelen in de longen. Of vleermuisnesten. Of heel de dag ziek in je nest blijven liggen. Nest refereert naar 3' geneste sub-genomische mRNAs. Juist ja… Dat is een waarheid, ik las het immers in een wetenschappelijke publicatie. Maar waarheden gaan doorgaans minder viraal dan aantrekkelijke stellingen.

Er zijn velen plantvirussen die het een tuinder in de afgelopen decennia erg moeilijk hebben gemaakt. Recent nog werd onze sector overvallen door het tomaten bruin rugose fruit virus.  COVID-19 heeft niets met planten. ToBRFV heeft niets met mensen.  

ToBRFV en COVID-19 zijn veel meer verschillend dan dat ze hetzelfde zijn. Ze hebben echter iets gemeen; we hebben naast sanitaire maatregelen geen echte oplossing. Je kunt het wel proberen te vermijden, maar er is geen vaccin of resistentie. En dat maakt de situatie zo penibel. Ze zijn beide ontstaan als een mutatie op een al bestaand virus. En bij het ontstaan van deze mutaties, ontstaat er een hele nieuwe wereld aan gastheren voor deze virussen. Zo kunnen de virussen letterlijk viraal gaan op globale schaal. Min of meer ongeremd.

Mutaties in een virus genoom kunnen zich als wild vuur door een populatie verspreiden. Maar naast deze genetische evolutie vindt er een evolutie plaats op een ander vlak. Een 'survival of the fittest' op gebied van informatie en ideeën. Niet op gen niveau, maar op meme niveau.

Meme is een term uit de koker van evolutiebioloog Richard Dawkins. Een foto van een leeg schap, een knullige tweet van een rapper of volkszanger, of een filmpje van vrouwen die vechten om de laatste wc-rollen. Allemaal memen met de potentie om viraal te gaan. Naast de genetische evolutie van nieuwe virussen vindt er parallel een memetische evolutie van beeld en ideeën plaats. Een evolutie waarin de 'fitste' ideeën blijven leven en zich verspreiden. We leven in tijden van social media en fake news, memen gaan razendsnel het web over. Maar wat is een 'fit' idee in deze context?

Dat virussen van de nidovirales orde bestaan uit 3' geneste sub-genomische mRNAs is niet een heel 'fit' idee. Daar is niets sexy aan, en ook niet direct belangrijk in ons dagelijks leven. Click-bait verspreidt zich een stuk sneller dan de vaak complexe en genuanceerde waarheid.

We hebben allen een verantwoordelijkheid om sceptisch te zijn. Luister naar experts, niet naar volkszangers of voetbalsterren. Bestrijd COVID-19 door de verspreiding van 'antivirale media'. Deel de juiste kennis; beoefen strikte hygiëne, blijf thuis zo veel als mogelijk, beoefen sociale onthouding en leef gezond en met compassie. Eet verse groenten en stuur een bosje bloemen naar eenieder die je liefhebt... Ok, dat laatste helpt niet in de bestrijding tegen het virus, maar het kan geen kwaad en ik hoop voor onze sector dat ook dit idee viraal gaat.

Blijf sterk, liefdevol en nuchter. Dat kunnen tuinders kneitergoed!

Bron: Manus Thoen