Blog: Wij worden beschuldigd van inbreuk, wat te doen?

Een paar weken geleden gaf ik hier, naar aanleiding van de rechtszaak tussen Floration Europe en Flora Holland, tips over wat u kunt doen als iemand inbreuk maakt op uw intellectueel eigendom. Er zit natuurlijk ook een andere kant aan dat verhaal, want wat nou als u zelf beschuldigd wordt van inbreuk?

Inbreukgeschillen zijn eerder uitzondering dan regel
Laat ik allereerst herhalen wat ik ook in mijn vorige blog schreef: moedwillig inbreuk plegen op het intellectueel eigendom van een ander is niet gangbaar in de tuinbouw. In Nederland en zeker ook in de Tuinbouwsector is juist veel respect tussen concurrenten voor elkaars innovaties, waardoor het in Nederland alleen bij hoge uitzondering tot dit soort rechtszaken komt!

Toegenomen bewustzijn belang beschermingsstrategie
Wel is het zo dat er in Nederland en zeker ook in de Tuinbouw steeds meer bewustzijn is op het belang van een goed beschermingsstrategie, zowel defensief als offensief. En dit wordt nog eens versterkt doordat de overheid hieraan veel innovatiesubsidies en belastingvoordeel heeft gekoppeld. Als gevolg hiervan worden er meer octrooi- of modelrechten aangevraagd, en zal met het bestaan daarvan dus ook steeds meer rekening mee moeten worden gehouden.

Voorkomen is beter dan genezen
Mijn advies aan klanten is altijd om bij aanvang van nieuwe innovatietrajecten, een check uit te laten voeren op octrooi- of modelrechten van de concurrentie. Dit is zelfs van essentieel belang in het geval van geďnspireerd design. Ook het instellen van een periodieke naams-, onderwerps- of octrooi-classificatiebewaking kan hierbij goede diensten bewijzen.

Dit helpt voorkomen dat men per ongeluk geld en tijd begint te investeren in het ontwikkelen van een soortgelijk product, inrichting of werkwijze. Door meteen vanaf het allereerste begin goed helder te krijgen wat er wel en niet mag, kan veel ellende worden voorkomen.

Maar het kan natuurlijk gebeuren dat u zelfs dan geen weet had van het bestaan van het octrooi- of modelrecht van de ander, en dat u misschien zelfs stomverbaasd bent dat iets dergelijks überhaupt via een exclusief alleenrecht beschermbaar was.

Ondanks dat het dan geen kwestie was van kwade wil, is het logisch dat de ander er dan toch tegen optreedt. En dat is best even schrikken. U ontvangt in dat geval veelal als eerste stap een officiële brief waarin staat uitgelegd op welk octrooi- of modelrecht u inbreuk maakt en doorgaans ook dat er allerlei sancties mogelijk zijn als u hiermee doorgaat.

Geen paniek
De eerste stap is de grootste inkopper in elke crisissituatie: geen paniek! Reageer vooral niet meteen zelf, maar neem eerst even contact op met een octrooi/model-gemachtigde. Die kan een aantal stappen doorlopen om de situatie te beoordelen en vervolgacties te bepalen.


1.    Rechten van de tegenpartij
Allereerst kijken we naar de Intellectuele Eigendomsrechten van de ander. Waar zou u precies inbreuk op plegen, zijn deze rechten nog wel van kracht, en zo ja in welk land of regio, en wat is de maximale beschermingsomvang ervan?

2.    Onderzoek eigen product/inrichting/werkwijze
Vervolgens kijken we naar uw eigen product of de werkwijze waarvoor u van inbreuk beschuldigd bent. Soms blijkt dat u toch echt met iets anders bezig bent en dat de inbreukbeschuldiging berust op een misverstand. Ook kan het zijn dat u al langer met het product, inrichting of werkwijze bezig bent dan dat de concurrent was begonnen met het beschermen van haar uitvinding.

3.    Geldigheid octrooi
Als blijkt dat uw product, inrichting of werkwijze wel degelijk binnen de ruimste beschermingsomvang valt van de octrooi- of modelrechten van de tegenpartij, dan kunnen we kijken naar hoe die rechten tot stand zijn gekomen. Betreft het bijvoorbeeld een registratie-octrooi of -model dat verleend is zonder inhoudelijke verleningsprocedure, dan is de kans groter dat de geldigheid ervan betwist kan worden. Wellicht heeft u kennis van een soortgelijk idee dat al langer bekend was, en op grond waarvan kan worden betoogd dat hetgeen u doet onder de voor een ieder vrij toepasbare stand van de techniek behoort.

4.    Vervolgactie
Blijkt ook dat allemaal zorgvuldig en juist te zijn? Dan nog is er geen man overboord. Zeker in de tuinbouw kent u de concurrentie vaak persoonlijk, en bestaat er de mogelijkheid tot onderhandeling om tot afspraken te komen met de ander. Misschien kunt u een licentie nemen, of uitruilen tegen een eigen octrooi- of modelrecht. Mocht u daar niet uitkomen, dan kunt u proberen om een alternatief te gaan ontwikkelen dat buiten de maximale beschermingsomvang valt. Er moet dan wellicht wel een onthoudingsverklaring met boetebeding worden ondertekend, om de kou alsnog uit de lucht te halen.

5.    Arbitrage
Hoe dan ook heeft eigenlijk niemand er baat bij om in slepende rechtszaken te belanden. Mocht u er samen met de tegenpartij onverhoopt niet direct uitkomen dan kan wellicht arbitrage worden ingezet. Dit is vooral waardevol als het gaat om bevriende partijen die elkaar nog vaak tegen zullen komen. Ook werkt het vaak goed als beide partijen zich professioneel laten bijstaan en er inbreukopinies worden opgesteld en uitgewisseld. Er kan dan een goede afweging worden gemaakt omtrent elkaars standpunten.

6.    Dagvaarding
Mocht ook dit echter niet slagen, dan zal er waarschijnlijk een dagvaarding volgen. U wordt naar de rechtbank gedwongen en hiermee wordt tegelijkertijd de druk danig opgevoerd. Als tegenvordering kunt u dan een nietigheidsactie op starten tegen het octrooi- of modelrecht. Wellicht dat er mede op grond hiervan dan alsnog onderhandelingen kunnen worden gestart. Het komt vaak voor dat er voor of tijdens de zitting alsnog geschikt wordt. Rechters spelen hier zelfs vaak een actieve rol in.

7.     Uitspraak van de Rechtbank
Mocht dit echter allemaal niet lukken dan is het natuurlijk toch echt aan de Rechtbank om een oordeel te vellen.



Ik hoop oprecht voor u dat het zover nooit hoeft te komen. Want wat is er mooier dan zelf innoveren zonder inbreuk te maken op andermans rechten, en daar dan tot prachtige uitvindingen te komen, waarvoor als terechte beloning een eigen octrooi- of modelrecht verleend wordt.

Bron: Rudi Riemens