Rudi Riemens: Een oud octrooi met... prijsvraag!

Vaak begint iets groots met iets kleins. Neem nou August Gronert, een slimme uitvinder die in 1935 octrooi aanvroeg voor een dauwmachine in een kas. Deze uitvinding was voor Gronert het begin van een zeer succesvol bedrijf. Het bedrijf vroeg daarna nog 56 octrooien aan. In deze editie van “oude octrooien uit de tuinbouw” neem ik u mee langs hoe het begon voor Gronert: de dauwmachine. Aan het einde van het blog vindt u nog een prijsvraag over het doel van deze machine. Lees dus zeker even door tot en met het einde.

De dauwmachine uitgelegd
Om sommige planten goed te laten gedijen is het belangrijk dat er zich, net zoals dat in de natuur ook gebeurt, dauw vormt. Deze dauw dient zich dan af te zetten tegen de onderzijde van de bladeren. Om dit voor elkaar te krijgen bedacht Gronert de volgende opstelling: een teeltbak (a) gevuld met aarde (b) met daarin plantjes (c). Aan de zijkant hangt een verwarmingsbuis (d). De verwarmingsbuis (d) is ingebed in een wateropnemend omhulsel (e). Vocht dat zich in het omhulsel (e) bevindt zal gaan verdampen indien de verwarmingsbuis (d) opwarmt. Boven de bak (a) bevindt zich een geleidingsvlak (f) dat als doel heeft de opgewekte waterdamp langs de plantjes (c) te leiden. Om te voorkomen dat de waterdamp tegen het geleidingsvlak (f) gaat condenseren, is het geleidingsvlak (f) gemaakt van slecht warmtegeleidend materiaal. Verder wordt langs de bovenzijde van het geleidingsvlak (f) koude lucht geleid. Hierdoor wordt ook de onderzijde van het geleidingsvlak (f) afgekoeld. In de gewasruimte komt er daardoor een temperatuurdaling. En voilà, er is dauw.

Het begin van iets groters
Gronert zijn expertise met vocht strekte zich daarna uit naar andere vakgebieden, zoals het drogen van geoogste aardappelen en graan. Het meest succesvol was hij met het ontwikkelen van gravimetrische vocht-meetinstrumenten. Deze bestaan in hoofdzaak uit een weegschaal met een daarboven neerklapbare heater, zodat monsters voor en na drogen gewogen kunnen worden, zonder dat daarvoor een afzonderlijke oven nodig is. Hiervoor richtte hij het bedrijf Ultra X op, en vroeg in de belangrijkste landen van de wereld octrooi aan. Het zal hem trots gemaakt hebben dat zijn eigen kleindochter op dit moment aan het hoofd staat van de technische afdeling.

Prijsvraag
Nog even terug naar de dauwmachine. Toen ik me in het oude octrooi verdiepte bleef het mij onduidelijk voor welke planten Gronert een dauwmachine nodig had. Het enige voorbeeld dat in het octrooi genoemd wordt is paddenstoelen. Voor welke planten is druppelen of vernevelen nog meer niet voldoende en is dauw beter? Ik vroeg het zelfs ChatGPT, maar daar werd ik niet veel wijzer van. Ik ben benieuwd of iemand weet voor welk kasgewas dauw nog meer zo belangrijk kan zijn om de uitvinding van Gronert commercieel in een kas te gaan gebruiken? Ik nodig u uit om volop te speculeren en met me te delen wat u denkt. Mail het naar rudi.riemens@epc.nl. Voor de beste inzending – inclusief onderbouwing – staat een goede fles wijn klaar.

Bron: Rudi Riemens