Rudi Riemens: Vernuft achter Potweb-twister

UPDATE - Nieuwe video Potweb-twister toegevoegd

Afgelopen week won de 'Potweb-twister' de Greenovation Award 2023 van Royal Flora Holland. Mooie erkenning voor de uitvinding van Joost de Jong van Solvent Engineering uit Honselersdijk, die dit in samenwerking met Ter Laak, Levoplant en Opti-flor ontwikkeld heeft, terwijl daarnaast Inno-Agro en de Rabobank ook belangrijke bijdragen geleverd hebben. Zelf heb ik de octrooibescherming mogen doen, en in deze blog ga ik een paar belangrijke aspecten ervan toelichten.

Probleem: chemische bestrijding van potworm
Potworm is een beruchte vijand van orchideeën. Dit soort planten groeit van origine hoog in bomen en moet zijn water en voedingsstoffen dan rechtstreeks uit de lucht halen via vrij naar beneden hangende dikke luchtwortels. Tijdens het in potten opkweken van orchideeën groeien deze luchtwortels in bark. Bepaalde muggen mogen graag hun eitjes in deze bark leggen. De larven die hieruit komen voeden zich namelijk het liefst met de kwetsbare puntjes van de luchtwortels. Hiermee beschadigen zij echter de planten en dit kan leiden tot grote teeltverliezen. De oplossing tot nu toe was om deze potworm te lijf te gaan met chemische bestrijdingsmiddelen.

Oplossing: afschermen met pantymateriaal
Geïnspireerd door de elastische fijnmazige eigenschappen waarvan panty's worden gemaakt, kwam Joost de Jong tot de volgende oplossingsrichting: Wat nou als we de bovenzijde van de plantpot gaan afschermen met pantymateriaal zodat muggen er hun eitjes niet meer kunnen gaan leggen. Prachtidee, want het maakt de chemische bestrijding direct volledig overbodig, maar wel meteen een paar pittige uitdagingen. Zo mogen de bladeren en de bloemstengels van de planten niet afgedekt worden, maar moeten deze volle vrijheid houden om te groeien. Daarnaast moet het gehele proces van aanbrengen van de afscherming geautomatiseerd kunnen worden. Er moeten immers jaarlijks miljoenen orchideeën van een 'Potweb' voorzien gaan worden.

Briljante uitvindingsgedachte 1: Twisten om te sluiten als een diafragma
Het eerste belangrijke inzicht was om gebruik te gaan maken van een aan beide uiteinden opengelaten stuk pantymateriaal. Het boveneinde hiervan kan dan door grijpertjes worden vastgepakt, opgerekt en van onderaf tot boven een potrand worden getrokken, terwijl het ondereinde strak gespannen tegen de potrand komt te liggen. Vervolgens kan het boveneinde van het stuk pantymateriaal worden getwist zodat het zich als een diafragma, maar dan elastisch, kan gaan sluiten rondom de bladeren en de bloemsteel. Tot slot kan het boveneinde van het stuk pantymateriaal door de grijpers weer naar beneden worden getrokken en zich na loslaten eveneens elastisch gaan spannen rondom de potrand.


Zo kan de mug er niet meer bij terwijl de plant nog prima kan ademen en doorgroeien. Bijkomend voordeel is dat de pot nu ook liggend vervoerd kan worden. De bark kan niet uit de pot vallen.

Briljante uitvindingsgedachte 2: Zwevende kern als spreid/buffer/positioneer-station
Het tweede belangrijke inzicht was voor de automatiseringsslag. Daarvoor is het namelijk nodig om steeds opnieuw een stuk pantymateriaal aan één uiteinde LSEP te laten vastgrijpen. Vanwege de elastische eigenschappen een hele opgave. Het idee is toen geboren om te gaan werken vanaf een voorraadstation 2 met een rol pantymateriaal 3, met daaronder een spreid/buffer/positioneer-station 3 met een 'zwevend' vastgehouden doorn 8. Dit maakt het mogelijk om aan de onderzijde van de doorn 8 steeds opnieuw een vers stuk pantymateriaal te positioneren zodat dit daar vastgepakt kan worden door grijpertjes G. Deze kunnen dan het stuk pantymateriaal verder spreiden, naar beneden trekken en af laten knippen door een knipper C. Hierbij wordt dan tegelijkertijd een nieuw stuk pantymateriaal op de doorn 8 gespreid, gebufferd en gepositioneerd.


Essentieel hierbij is dat de doorn 8 'zwevend' in de ruimte moet worden vastgehouden, zodat het pantymateriaal er vrij overheen en vanaf kan worden getrokken. Verder is essentieel dat een plantpot pas in een klem S van een plantpot-station 4 daaronder geplaatst mag worden nadat een losgeknipt stuk pantymateriaal ver genoeg naar beneden getrokken is. Anders zou namelijk de panty over de bladeren en de bloemsteel heen getrokken moeten worden en deze beschadigen.

Filmpje
Hopelijk bent u nieuwsgierig gemaakt, naar hoe deze en andere slimmigheden samenwerken. Op dit Potweb-twister - filmpje kunt u dat prachtig zien. En anders verwijs ik u graag naar de internationale octrooiaanvraag Espacenet octrooipublicatie WO2023/144382 waarmee deze uitvinding exclusief beschermd is.

Trotse octrooigemachtigde
Dit soort technisch vernuftige uitvindingen, die dan ook nog eens een belangrijke innovatieprijs winnen, maken mijn werk extra mooi. Mensen die een probleem zien, en een duurzame oplossing weten uit te vinden. Joost en samenwerkingspartners van harte gefeliciteerd!

Bron: Rudi Riemens